Ege topraklarından dünya mutfaklarına uzanan lezzetli bir macera… İncir, ülkemiz topraklarında yetişen en lezzeti meyvelerden bir tanesi. Hem mevsiminde taze olarak, hem de yılın geri kalanında kuru olarak sofralarımızda kendisine yer buluyor. Peki, incir nasıl yetişiyor? İncir ağacı yetiştiricilerini neler bekliyor? Bu konuda tüm merak edilenleri bu yazıda sizler için derledik…
Zor Şartlara Dayanıklı: İncir Ağacı Nerede Yetişir?
İncirin anayurdu, Orta Doğu ve Asya’dır. Bugünün modern tarım uygulamları sayesinde dünyanın her yanına yayılmış olmasına rağmen, özünde bereketli Asya topraklarına aittir.
İncir ağacı, pek çok farklı yükseklikte hayat bulabilir. Deniz seviyesinden başlayarak 1,700 metre yüksekiliğe kadar kendine yaşam alanı yaratabilmektedir. Üstelik toprak konusunda da öteki ağaçlara göre çok daha az seçicidir. İncir ağacı drenaj sistemi olmayan ya da besin bakımından zayıf topraklarda bile yetişebilmektedir.
Gelelim bu dayanıklı bitkinin aradığı iklim koşullarına… İncir ağacı, mevsimsel kuraklıkları tolere edebilen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle Akdeniz Bölgesi ve Orta Doğu onun için idealdir.
İncir meyvesi yetiştiriciliğinde, ülkeniz dünya birincisidir. Dünyada en çok incir, Ege Bölgesi’nde üretilmektedir. Türkiye’yi sırasıyla Mısır, Cezayir, Fas, İran ve Suriye takip etmektedir. Orta Doğu’dan sonra en çok incir Amerika Birleşik Devletleri, İspanya ve Brezilya’da üretilmektedir.
İnatçı İncir Ağacının Kötü Şöhreti
Peki, bu bitki bu kadar inatçı olmasını neye borçlu? Oldukça kalın olan köklerine! İncirin epey inatçı kökleri vardır. İncir ağacı gücünü bu kalın köklerden alır. Bu nedenle de şehirde kendine pek yer bulamaz. Köklerinin rahat rahat yayılacağı bir ortama ihtiyacı var!
“Ocağıma incir ağacı diktin!” sözünü mutlaka duymuşsunuzdur… Bu sözün nedeni, incirin inatçı kökleri! İncir ağacı suyu sevdiği için ve kökleri oldukça kalın olduğu için, betonu bile delebilir! Bu nedenle “ev” anlamına gelen “ocak” sözü ile beraber kullanıldığında, “incir ağacı gibi beni delip geçtin anlamını” yaratıyor.
Siz onun kötü şöhretine bakmayın, o aslanda çok faydalı! İncir ağacı, sadece lezzetli meyvesi ile insanları beslemekle kalmıyor. Aynı zamanda bulunduğu bölgeye katkısı da büyük! Uygun biçimde sulandığı takdirde, etrafındaki havayı soğutma özelliği vardır. Bu şekilde hayvanların da rahat yaşayabileceği bir ortam sağlar. Bu nedenle incir ağacı bulunduğu bölgenin yaşanabilir olması açısından oldukça önemlidir.
İncir Ağacı Yetiştirmenin İncelikleri
İklim koşullarını inceledik, faydalarına baktık, kötü şöhretini akladık… Sırada incir ağacı dikimine dair pratik sorulara cevap bulmak var!
İncir Ağacı Ne Zaman Dikilir?
İncir ağacı fidanının dikimi için en uygun zaman, uyku devresidir. İncir, kış mevsiminde yapraklarını dönek bir ağaçtır. Bu nedenle yapraksız olduğu döneme kış uykusu devresi denir. Bu dönemle, ilkbaharda şu yürümesi arasında kalan zaman dilimi, incir ağacı dikimi için idealdir.
İncir Ağacı Dikerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İncir ağacı dikerken, fidanlar arasındaki mesafeyi iyi ayarlamak önemlidir. 8×8 metre taban, 7×7 metre kır taban, 6×6 metre kır arazilerde dikimi yapılabilir. Hemen uyaralım, bu ölçülerden daha yakın şekilde dikmek uygun değildir. İncir ağacı, güzel meyve verebilmek için şu vu ve güneş kadar havaya da ihtiyaç duyar. Ağaçlar arasında havanın rahatça dolaşabilmesi gerekmektedir.
Az önce de belirttiğimiz gibi, incir ağacı uzun ve kalın kökleri ile ünlüdür. Bu nedenle ağacın yapılara yakın dikmemeye özen gösterilmesi gerekmektedir.
İncir Ağacı Budanmalı Mıdır?
İncir ağacı için budama işlemi hayatı önem taşımaktadır. İncir ağacı budanmadığı durumda elde edeceğiniz ürünün verimi de düşer. Taçların düzenli gelişmesi için de budama oldukça önemlidir. Kaliteli ve iri meyve oluşması, tüm dalların eşit derecede ışık alması ile mümkündür. Bu da ancak doğru budama ile gerçekleşir. İncir meyvesi kimi zaman oldukça ağır olabilir. Bu durum da dalların kırılmasına yol açabilir. Bu nedenle de budama yapmak önemlidir.
İncir Ağacı Ne Zaman Budanmalıdır?
İncir ağacının budaması için en uygun zaman, kış mevsimidir. Ancak bu noktada önemli bir detayı hatırlatalım! Budama işlemi için kış mevsiminin görece daha ılık geçen günlerin tercih etmelisiniz. eğer incir ağacı yetiştiriciliğini, bitkinin doğal yetişme bölgesi olan Ege ve Akdeniz Bölgeleri içerisinde yapıyorsanız, budama işlemini sonbaharda da yapabilirsiniz
Zehre Bile Şifa! İncirin Faydaları Nelerdir?
Barış Manço’nun o meşhur şarkısını hatırladınız mı? “Zehirin sıfatı süt ile incir!” demiş büyük usta… Bu söz, incirin ne kadar faydalı olduğunu o kadar güzel bir şekilde özetliyor ki! İncir ağacı, mutfakların en değerli meyvelerinden birini yetiştiriyor. Üstelik kuruşu da en az meyvesi kadar yararlı…
Öncelike bu şarkı sözünün özüne bakalım… İncirin süt ile birlikte tüketilmesinin, parazit, siğil ve nasırlar üzerinde iyileştirici etkisi olduğu düşünülmektedir. Alternatif tip yöntemleri arasında kendine yer bulan incir, bu şekilde ünlenmiştir.
Kuru incir vitamin ve mineral açısından oldukça zengin bir yapıya sahiptir. Öncelikle minerallerini inceleyelim. İçerisinde Magnezyum ve manganez bol miktarda bulunmaktadır. Vitamin yönünden de oldukça zengindir. Özellikle K Vitamini incirin içerisinde bol miktara bulunur.
İncir ağacı meyvesi, aynı zamanda enerji bakımından da oldukça zengindir. Yiyen kişiye bol miktarda enerji vermektedir. Sağlıklı meyve şekeri ve lif açısından da iyi bir kaynaktır. Kısacası incir, ister kuru ister yaş olarak, beslenme düzeninize mutlaka dahil etmeniz gereken bir yiyecektir.
Tarihin Tozlu Sayfalarında: İncir Ağacının Tarihi
İncir ağacı, en az insanlık kadar eski bir ağaçtır. M.Ö. 9000’li yıllardan beri üretimi yapılmaktadır. İncir ağacı ile ilgili fosillerin en eskilerine, Mısır’daki Nil Nehri deltasında rastlanmaktadır. Bu değerli ağacın ayrıca Antik Yunan’da da yetiştiği bilinmektedir. Felsefenin temel isimlerinden Aristo’nun yazılarında bile incir ağacı önemli bir yer tutmaktadır. Kısacası incir ağacı, insanlık varolduğundan beri bizi büyülemekte ve beslemektedir.